Terug

Zoon van 18 wil nog steeds op schoot – Rianne van Dijken

09-09-2021

Waar kan ik je mee helpen?

Anna (43) is zenuwachtig. Dat zie ik aan alles. Ze scheurt een papieren zakdoekje in kleine stukjes en durft me niet aan te kijken. “Waar kan ik je mee helpen?”, vraag ik. Anna heeft een zoon met down. Jan is net achttien geworden.

“Jan kruipt nog best vaak bij mij op schoot”, vertelt Anna wat verlegen. “Hij houdt enorm van knuffelen en heeft veel behoefte aan lichamelijk contact.” Er verschijnen rode vlekken in haar nek. “Hij krijgt soms een erectie als hij bij me zit. Dan voel ik me heel ongemakkelijk. Vroeger ging ik ook met hem in bad of nam ik hem mee onder de douche. Dat doe ik al jaren niet meer. Dat voelde helemaal niet fijn meer.”

Heel gewoon gedrag

Anna wil van mij weten hoe erg het is dat hij dit gedrag vertoont. Ik leg om te beginnen uit dat het krijgen van een erectie niet altijd iets met lust of seks heeft te maken. “Het is eigenlijk heel gewoon gedrag”, zeg ik tegen haar. “Ook jongetjes van drie of vier kunnen een erectie krijgen als ze heerlijk bij moeder op schoot zitten. Het is een teken dat ze zich prettig voelen en ontspannen zijn.”

Wat het ingewikkeld maakt bij Jan: hij is sociaal-emotioneel nog een kind, maar heeft het lijf van een man. Het is daarom wel begrijpelijk dat Anna zich ongemakkelijk voelt als haar zoon van achttien bij haar een erectie krijgt of bijvoorbeeld aan haar borsten voelt. Hoe onschuldig dit gedrag ook is. “Als je hem niet meer op schoot wilt, is het belangrijk dat je dat aangeeft”, benadruk ik, “Hoe je dat doet, is wel een hele kunst. Hij kan zich daardoor erg afgewezen voelen.”

Geef aan wat er wél mogelijk is

Ik adviseer haar om in te spelen op zijn gevoel van trots op zijn grote lijf. “Jongens van die leeftijd willen graag dat je ze als een volwassene behandelt. Speel daarop in, door te zeggen: ‘Je bent nu een man Jan en mannen gaan niet meer bij mama op schoot zitten.’ Wil hij aan je borsten voelen? Vertel dat het jouw borsten zijn en dat anderen daar niet zomaar aan mogen zitten. Geef gelijk aan wat wel mogelijk is. Even een knuffel of een kusje op de wang. Dat mag altijd. Kijk ook hoe zijn behoefte aan lichamelijk contact kan worden vervuld op andere manieren. Door lekker te stoeien met papa of een high-five te geven aan broer of zus.”

Terwijl we verder praten, zie ik Anna rustig worden. Het gevoel van schaamte waarmee ze de spreekkamer binnenkwam, is verdwenen aan het einde van ons gesprek.  Ze neemt lachend en zichtbaar opgelucht afscheid. “Dag dokter.”


Drs. Rianne van Dijken-Visser is arts verstandelijk gehandicapten en seksuoloog NVVS. Ze heeft een eigen praktijk: Mooimijnlijf. Ze behandelt individuele cliënten, maar geeft ook advies aan instellingen.

Nog even dit

Samen met onze +10.000 leden ondersteunen we christenen die moeiten ervaren met of bij het leven met een beperking. Waardeer je de inzet van Dit Koningskind (door het lezen van dit artikel), doneer eens een klein bedrag en scan de QR-code. Want ‘iedereen is nodig’.

Wil jij een optimale website? Dan hebben we wat cookies van je nodig. Pas mijn voorkeuren aan